Świadomość, że nasze dziecko „ma robaki” przeraża niejednego rodzica. Co ciekawe, na owsicę, chorobę wywoływaną przez owsiki ludzkie, choruje ponad miliard ludzi rocznie, najczęściej w wieku przedszkolnym i szkolnym. Jeżeli podejrzewasz, że w Waszym domu pojawiły się owsiki, natychmiast udaj się do lekarza.
Czym są owsiki?
Owsiki ludzkie to białe pasożyty, należące do grupy nicieni. Samica owsika ma ok. 1 cm długości i 4 mm szerokości. Można ją rozpoznać po zaostrzonym i przezroczystym tyle ciała. Samiec mierzy kilka mm długości, przez co trudno dostrzec go gołym okiem. Samice rezydują w jelicie grubym, wyrostku robaczkowym i końcowym odcinku jelita cienkiego. Żywią się zawartością jelit. Samice przemieszczają się w dół jelita grubego. Ich finalną destynacją jest odbyt, na skórze którego składają jajeczka.
Jak dochodzi do zarażenia?
Jaja owsików przedostają się do organizmu człowieka drogą pokarmową i oddechową. Najczęściej przenoszone są na dłoniach, pod paznokciami. Jaja są bardzo lekkie, stąd mogą z łatwością unosić się także w powietrzu, osiadać na meblach i przedmiotach codziennego użytku. Dlatego niezwykle ważne jest częste mycie rąk. Uporczywe swędzenie okolic odbytu bywa tak uciążliwe, że bardzo trudno powstrzymać się przed drapaniem. W ten oto sposób dochodzi do samozakażenia – jajeczka przedostają się na dłonie, pod paznokcie, skąd prędzej czy później trafią do ust. W ten oto sposób rozpoczyna się kolejny cykl życiowy owsików.
Objawy owsicy:
- świąd okolic odbytu, najbardziej dotkliwy w godzinach wieczornych (wynikający z faktu, że wtedy samice składają jajeczka)
- zaczerwienie skóry w okolicy odbytu
- nadpobudliwość ruchowa
- zgrzytanie zębami
- obgryzanie paznokci
- bezsenność
- ogólne osłabienie
- brak apetytu
- nudności
- ból w okolicach jamy brzusznej
- zaburzenie snu
- podkrążone oczy
- zmiany wypryskowe w okolicach odbytu.
Rozpoznanie i leczenie owsicy
Samice owsików można dostrzec „gołym okiem” w kale. Można także przed pójściem spać, przykleić kawałek taśmy klejącej w okolicach odbytu. Jeżeli znajdziesz na nim rano przyklejone jajeczka, niezwłocznie zgłoś się do lekarza. Lekarz prawdopodobnie zleci badanie kału na obecność jaj pasożytów. Następnie przepisze leki. Kuracja przeciw owsicy jest krótka. Trzeba ją jednak powtórzyć w ciągu dwóch tygodni, ponieważ kuracja docelowo działa na dorosłe osobniki. Powtórzenie kuracji pozwoli pozbyć się tych osobników, które wylęgły się z pozostałych jajeczek.
W zwalczaniu owsicy należy zachować przesadną wręcz dbałość o higienę osobistą (myć ręce po każdej wizycie w toalecie, rano należy dokładnie umyć okolice odbytu ciepłą wodą z mydłem, przycinać paznokcie oraz regularnie zmieniać bieliznę) i czystość mieszkania. Osoba, u której stwierdzono obecność pasożyta, powinna spać w obcisłych majtkach (które utrudnią rozprzestrzenianie się jaj owsików), koniecznie w osobnym łóżku. Odzież, pościel, koce, zasłony i ręczniki należy wyprać i wygotować. Wszelkie zabawki oraz przedmioty, które osoba zainfekowana owsicą miała w ręce, muszą zostać zdezynfekowane. Jaja owsików, mogą także znajdować się w kurzu, i przedostawać się do ciała drogą oddechową, dlatego należy regularnie wietrzyć mieszkanie.
Należy także zwrócić uwagę na dietę, która wspomoże działania leków przy walce z owsicą. Udowodniono, że czosnek, cebula, pestki dyni oraz kiszonki (kiszona kapusta, kiszone ogórki, maślanki, kwaśne mleko) znacząco utrudniają bytowanie owsików w jelicie człowieka.
Wbrew powszechnej opinii, owsica nie dotyczy tylko dzieci. Zdarzają się także przypadki występowania owsicy u dorosłych, najczęściej domowników oraz pracowników szkół i przedszkoli. Leczenie owsicy u dorosłych wygląda tak samo, jak w przypadku dzieci.
